HoREA cho rằng, quy định về giá đất tái định cư chưa phù hợp. Hiệp hội kiến nghị chỉ tính 20% giá đất để bảo đảm an sinh.
Chia sẻ với phóng viên Báo Lao Động, Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) cho biết, đã có Văn bản số 138/2025/CV-HoREA ngày 28.10.2025 gửi Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Ủy ban Kinh tế – Tài chính của Quốc hội và các bộ, ngành Trung ương, góp ý “Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội quy định một số cơ chế, chính sách tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong tổ chức thi hành Luật Đất đai”.
Chủ tịch HoREA – ông Lê Hoàng Châu – cho rằng, một trong những vấn đề nổi bật được hiệp hội quan tâm và kiến nghị mạnh mẽ là chính sách giá đất tái định cư – yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của người dân bị thu hồi đất.
Hiệp hội cho rằng, dự thảo Nghị quyết hiện chưa thực sự phù hợp với thực tế đời sống của người dân bị thu hồi đất, nhất là người yếu thế. Theo đó, tại khoản 6 Điều 3 dự thảo Nghị quyết quy định, “giá đất tái định cư được tính theo giá đất trong bảng giá đất và hệ số điều chỉnh giá đất quy định tại Nghị quyết này”.
HoREA “rất băn khoăn và đề nghị xem xét lại quy định” này, vì theo phân tích của hiệp hội, “người được tái định cư là “người được bồi thường về đất ở” thì được nhận “đất ở tái định cư”, trong đó có trường hợp “người được giao đất ở tái định cư trong trường hợp không đủ điều kiện bồi thường về đất ở” chỉ được nhận “suất đất ở tái định cư tối thiểu” và thường là người yếu thế trong xã hội, khả năng tài chính rất yếu”.
Từ đó, Hiệp hội đề xuất quy định mức thu bằng 20% giá đất trong bảng giá đất nhân (x) hệ số điều chỉnh giá đất nhân (x) diện tích đất ở để người dân có thể chi trả, “thấu tình đạt lý đối với người dân có đất bị thu hồi để phục vụ các mục đích quốc phòng, an ninh; phát triển kinh tế – xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng”.
HoREA khẳng định, đề xuất này không sai quan điểm, mà “đã quán triệt đầy đủ quan điểm của Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 16.6.2022 của Ban Chấp hành Trung ương” về việc bảo đảm công bằng, minh bạch và “có chính sách phù hợp với từng đối tượng”. Nghị quyết 18 yêu cầu việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư “phải đi trước một bước, bảo đảm công khai, minh bạch, hài hòa lợi ích của Nhà nước, người có đất bị thu hồi và nhà đầu tư”, bảo đảm người dân “phải có chỗ ở, bảo đảm cuộc sống bằng hoặc tốt hơn nơi ở cũ”.
Để minh họa cho đề xuất này, HoREA nêu ví dụ cụ thể:
“Tại đường phố D xã X có giá đất ở theo Bảng giá đất là 10 triệu đồng/m², giá đất nông nghiệp là 300.000 đồng/m², có hệ số điều chỉnh giá đất là 1,5, khu tái định cư có hộ tái định cư A với nền nhà 50m²”.
Nếu tính theo dự thảo hiện nay, “hộ tái định cư A phải nộp tiền sử dụng đất rất cao”:
“10 triệu đồng/m² x 50m² x 1,5 = 750 triệu đồng”.
Trong khi đó, nếu tính theo đề xuất của HoREA, “giá đất tái định cư được tính bằng 20% giá đất trong bảng giá đất nhân (x) hệ số điều chỉnh giá đất nhân (x) diện tích đất ở”, thì hộ này chỉ phải nộp:
“10 triệu đồng/m² x 50m² x 1,5 x 20% = 150 triệu đồng”.
Từ ví dụ trên, Hiệp hội cho rằng việc áp dụng hệ số 20% “đảm bảo có tình có lý đối với người tái định cư”, giúp người dân có khả năng mua được nền tái định cư, thay vì bị đẩy ra ngoài thị trường tự do với giá quá cao.
HoREA cũng viện dẫn thêm điểm c khoản 2 Điều 10 của dự thảo Nghị quyết – quy định trường hợp hộ gia đình, cá nhân chuyển mục đích sử dụng đất “tính tiền sử dụng đất theo mức thu bằng 30% hoặc 50% chênh lệch giữa giá đất ở và giá đất nông nghiệp” – để cho rằng, việc áp dụng mức 20% với người tái định cư là hoàn toàn hợp lý, bởi họ là “bên yếu thế dễ bị thiệt thòi”.
Từ cơ sở đó, hiệp hội kiến nghị Quốc hội sửa đổi khoản 6 Điều 3 của dự thảo Nghị quyết theo hướng:
“Giá đất tái định cư quy định tại khoản 3 Điều 111 Luật Đất đai được tính bằng 20% giá đất trong bảng giá đất nhân (x) hệ số điều chỉnh giá đất nhân (x) diện tích đất ở”.
Theo HoREA, nếu đề xuất này được chấp thuận, sẽ góp phần lớn trong việc bảo đảm an sinh, giảm khiếu nại và đẩy nhanh tiến độ bồi thường, giải phóng mặt bằng cho các dự án quốc gia, đồng thời thể hiện tinh thần nhân văn và thực tiễn trong thực thi Luật Đất đai mới.
nguồn: https://laodong.vn/bat-dong-san/de-xuat-tinh-gia-dat-tai-dinh-cu-bang-20-de-nguoi-dan-co-the-an-cu-sau-thu-hoi-dat-1599907.ldo
